Biblioteka Niepołomice » Aktualności » Wydarzenia » Podgląd aktualności

Niepołomice i okolice od I rozbioru do odzyskania niepodległości

2011-10-11 przez Biblioteka

Wykład historyczny

Po uroczystym powitaniu przez panią Dyrektor Biblioteki Joannę Lebiest zarówno prelegenta jak i uczestników, pan Tadeusz rozpoczął w charakterystycznym gawędziarskim stylu opowieść o trudnym czasie dla Polski i narodu ze szczególnym uwzględnieniem Niepołomic i ich mieszkańców. Skupił się na kilku elementach (gdyż niepodobna w ograniczonych ramach czasowych powiedzieć wszystkiego), które w istniejących dokumentach, kronikach są pomijane. Stwierdził również, że spotkania z mieszkańcami Niepołomic uświadomiły mu, że czas nieubłaganie mija, ludzie umierają i przez to wiele wydarzeń bezpowrotnie odchodzi w niepamięć. Starał się więc nakreślić sytuację w jakiej znalazły się Niepołomice po I rozbiorze Polski. Dołączył też okolice naszego miasta, bo jak mówi pojawiają się stwierdzenia, że historia okolicznych miejscowości nie jest znana. W czasie swojego wykładu pan Jasonek polemizował z tezą jakoby w czasach rozbiorów w Galicji naród polski nie doświadczał takiego ucisku i zniewolenia jak w zaborach pruskim i rosyjskim. Starał się pokazać, że wszyscy zaborcy byli jednakowo okrutni w swoich poczynaniach wobec Polaków i polskości, odnosząc to szczególnie do naszych terenów Przekonywał, że głównie Austria dążyła do rozbioru Polski. Pan Tadeusz przedstawił trzy główne aspekty życia mieszkańców naszej okolicy, które dotyczyły przemian w systemie komunikacyjnym, początków i rozwoju oświaty oraz efektów ruchu odrodzenia narodowego. Zaborcy niszczyli gospodarkę kraju, rabowali dobra naturalne (Puszcza Niepołomicka), prześladowali ludność a także zmuszali do służby wojskowej w armii austriackiej. Nie wpływali pozytywnie na rozwój gospodarczy, co więcej niektóre szlaki komunikacyjne zostały przez nich przerwane - Trakt Królewski przestał mieć znaczenie – co było ogromną stratą dla Niepołomic. Zainwestowano natomiast w połączenia kolejowe ( np. odcinek Kraków-Bochnia, który powstał zaledwie w ciągu roku). Na terenie naszego miasta i jego okolic istniały i działały szkoły między innymi prowadzona przez siostry zakonne w Staniątkach, których klasztor cudem uniknął kasacji.


Wzmianki o udziale niepołomiczan w walkach narodowo-wyzwoleńczych pochodzą z roku 1863, czyli okresu Powstania Styczniowego. Ludność wtedy czynnie włączyła się w działania na rzecz wyzwolenia spod okupacji zaborcy. Najbliższym polem walki były tereny Igołomii. Uczestnikami powstania byli min. niepołomiczanie: Walenty Przepolski, Józef Wimmer, Emanuel Czermak – jak potwierdzają źródła , wszyscy powrócili do domu, a nazwiska ich widnieją na nagrobkach na cmentarzu w Niepołomicach. Początek XX wieku to okres prawdziwego odrodzenia w Niepołomicach . Powstaje „Sokół”, rękami mieszkańców zostaje usypany Kopiec Grunwaldzki, tworzą się legiony. Jedną z ciekawostek podanych przez p. Jasonka jest to, że powstał projekt pomnika „Synom Królewskiego Miasta”, „aby pamięć o tych co zginęli nie zaginęła” poległym w latach 1914-1920. Pomnik miał powstać przy Ochronce, ale niestety nigdy nie został wybudowany.

Tadeusz Jasonek jest historykiem z wykształcenia i z zamiłowania. Pasjonat i badacz dziejów szczególnie naszego miasta - historii Niepołomic, której jeszcze nie znamy, a którą na podstawie dokumentów, źródeł historycznych, a także podań ustnych nieustannie odkrywa. Jak wspomniał, swoją przygodę z historią Niepołomic rozpoczął od działalności w Towarzystwie Miłośników Ziemi Niepołomickiej. Podkreślił również, że Biblioteka poprzez cykl wykładów szczególnie przyczyniła się do tego, że bardziej dogłębnie bada dzieje Królewskich Niepołomic, aby je ocalić od zapomnienia 

Wróć

Newsletter

Bądź na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami. Zapisując się do newslettera, otrzymasz pocztą e-mail informacje o organizowanych spotkaniach z pisarzami, wystawach, oraz nadchodzących imprezach cyklicznych.

Miejsce Przyjazne Maluchom

Realizowane projekty:

Biblioteka Narodowa - zakup nowości wydawniczych Program Rozwoju Bibliotek Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Biblioteka bierze udział w programie Orange dla bibliotek Staniątki - remont i rozbudowa biblioteki

Polecamy:

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie Niepołomice FIDKAR M@łopolski Cała Polska Czyta Dzieciom Instytut Książki