Biblioteka Publiczna w Niepołomicach

zaprasza na wieczór poświęcony pamięci wybitnego poety

Tadeusza Śliwiaka

W czasie spotkania poetę wspominać będą żona i córka,

a jego wiersze przeczyta aktor Teatru Bagatela Jakub Bohosiewicz

Spotkanie poprowadzi Paulina Szewczyk

5 lutego 2013 r. godz. 17.00

Biblioteka Publiczna w Niepołomicach

ul. Szkolna 1-3

 Spotkaniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy poświęconej życiu i twórczości Tadeusza Śliwiaka

Tadeusz Śliwiak - wybitny krakowski poeta - urodził się 23 stycznia 1928 r. we Lwowie. Mieszkał tam do końca wojny na terenie Miejskiej Rzeźni. Przywędrował potem „tylko z kocem i kilkoma książkami (…) do Warszawy, gdzie znalazłem sobie schronienie pod schodami zrujnowanej kamienicy na Tamce”. W 1948 roku przeniósł się do Krakowa i studiował w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej. Wśród jego kolegów byli m.in.: Zbigniew Cybulski, Bogumił Kobiela, Kalina Jędrusik. W czasie studiów pracował jako aktor w Teatrze Rapsodycznym (1949-50), a następnie w Teatrze Poezji. W 1952 r. został członkiem Związku Literatów Polskich. Po ukończeniu w 1953 r. studiów aktorskich pracował jako aktor w Teatrze Starym im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Po latach powiedział: „Dziś nie jestem już w teatrze, ponieważ nie mógłbym jednocześnie uprawiać dwóch dziedzin sztuki bez szkody dla którejś z nich”.
Tę drugą dziedzinę, poezję, zapoczątkował w 1947 r. wierszem „Chaim” we wrocławskim „Słowie Polskim”. Pierwszy tomik poetycki „Drogi i ulice” ogłosił w 1954 r., a rok wcześniej poemat o Mikołaju Koperniku pt. „Astrolabium z jodłowego drzewa”.
W latach 1956-58 Tadeusz Śliwiak był redaktorem naczelnym krakowskiego magazynu grafików i poetów „Zebra”, w którym drukowali najwybitniejsi poeci i krytycy. Równocześnie przez rok zajmował się kierownictwem artystycznym studenckiego klubu „Pod Jaszczurami”. Od roku 1960 do 1963 był kierownikiem literackim Teatru Rozmaitości w Krakowie. Pracował również w telewizji (1962-67 kierownik Redakcji Programów Artystycznych Telewizji Polskiej w Krakowie; w latach 1969-76 był autorem programów dziecięcych w Ośrodku TVP w Krakowie) oraz w redakcjach: „Magazynu Kulturalnego” - gdzie w latach 1975-84 był redaktorem naczelnym i „Życia Literackiego” (od 1952; w okresie 1967-90 był redaktorem działu poezji).
W tym czasie ukazywały się kolejne tomiki wierszy: „Wyspa galerników”, „Żywica”. W roku 1976 wyszedł tom poezji pt. „Poemat o miejskiej rzeźni”; tytułowy utwór jest uważany za największe osiągnięcie poety. W latach 1968-78 wydał 10 zbiorów poezji dla dorosłych i mniej więcej drugie tyle dla dzieci. Jego utwory literackie i tłumaczenia drukowane były w całej prasie literackiej kraju, a także za granicą (Anglia, Bułgaria, Czechosłowacja, RFN, USA, ZSRR, Węgry, Rumunia, Japonia). Dokonywał również przekładów z języków: niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego, węgierskiego, francuskiego i japońskiego.
Późny okres poezji Tadeusza Śliwiaka to głównie liryka refleksyjna, w której powraca do własnej przeszłości teatralnej, moralizuje, a wreszcie w ostatnich zbiorach dzieli się swoją bezradnością i osamotnieniem. Jego późna twórczość spięta jest klamrą dwóch wierszy poświęconych „staremu poecie”. O ile ten pierwszy - „Dom starego poety” (1976) mógł w ustach czterdziestokilkulatka urzekać urodą słowa i wrażliwością obserwacji, o tyle drugi - „Dom z drugiej strony świata” (1989) jest tekstem autobiograficznym, zapisem ostatniego okresu życia.

„Stary poeta łapie się za słowo
coraz częściej myli mu się szkło lustra
z miednicą pełną wody
Przy jego stole siedzi wilczy głód
z widelcem z brzytwą z flaszką octu”

Tadeusz Śliwiak odszedł tragicznie 3 grudnia 1994 roku na jednej z ulic Krakowa splątany nieuleczalną, postępującą chorobą. Zawsze był świadomy przemijania, które teraz stało się dla niego rzeczywistością.
W 1969 roku napisał:

„Do zobaczenia liście liście
spotkamy się pod którąś z warstw
gdzie zakreślone kredą miejsce
czeka od chwili kiedy krzyk
mną stał się pośród mrowia ssaków
Do zobaczenia liście liście
spotka się ziarno mojej krwi
z ziarnem waszego chlorofilu
będzie z was kiedyś piękna wiosna
przez cały sezon wiatr i ptaki
aż do jesieni do szelestu
suchego czasu pod stopami żywych
Do zobaczenia liście liście
padamy w tę samą stronę”

Dorobek Tadeusza Śliwiaka  obejmuje ok. 30 tomików poezji, oraz twórczość dla dzieci i piosenki poetyckie (w tym takie szlagiery jak „Krakowska kwiaciarka” i „Kocaraba” oraz „Niebieski młyn” śpiewany przez Marka Grechutę i „Skaldów”). Był związany z Piwnicą pod Baranami, (jest autorem m.in. słynnej piwnicznej pieśni „Ta nasza młodość”).
Otrzymał kilka nagród m.in.: w 1983 r. nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży, a w 1987 r. nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia.
Odznaczony był też m.in.: Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986), Odznaką Zasłużony Działacz Kultury.