"Wyklęte życiorysy"
2016-02-25 przez Biblioteka
W ramach obchodów Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych
zapraszamy
3 marca 2016 r. (czwartek), o godz. 17.00
na spotkanie z żołnierzami AK,
ppłk Tadeuszem Bieńkowiczem
i kpt Emilem Klimą z Woli Zabierzowskiej -
"Wyklęte życiorysy".
Spotkanie poprowadzi pracownik Muzeum AK w Krakowie.
Sierż./ppłk. Tadeusz Bieńkowicz z chwilą wybuchu wojny ochotnik w frontowym baonie harcerzy (lotniczy punkt obserwacyjny). Od 1939 r. d-ca konspiracyjnej piątki w ramach organizacji harcerskiej (Lida). Zaprzysiężony pod pseud. "Rączy" na wiosnę 1943 r., prowadzi działalność dywersyjną u por. "Sybiraka". Jeden z pierwszych 5 żołnierzy oddziału nr 314 - późniejszego II/77 pp. AK. Wykonawca wielu brawurowych akcji. W listopadzie 1943 r. śmiertelnie ranił d-cę Orstkommendantury w Koleśnikach przyczyniając się do jej poddania, 18 stycznia 1944 r. z-ca d-cy akcji na więzienie w Lidzie (typował ludzi do akcji i dowodził atakiem na wartownię (bez wystrzału)). Liczbę uwolnionych szacuje się na 69 do ponad 80 członków konspiracji. 30 stycznia 1944 r. z grupą szturmową rozbił atakiem od środka niemiecki garnizon w Horodnie.
17 lipca 1944 r. nie złożył broni i pod okupacją sowiecką na przełomie lipca i sierpnia 1944 r. utworzył z zamiarem przebicia się do Warszawy 30-to osobowy oddział. Został jednak przejęty przez kmdta "Krysię" "Mściciela" i wcielony do dziesięcioosobowej osłony d-cy Zgrupowania Północnego Okr. Nowogródzkiego AK "Grzyb". Uczestniczył w wielu akcjach odbić aresztowanych. Po przedostaniu się przez kordon graniczny organizuje w Gdańsku schronienie dla emigrujących z Nowogródczyzny kolegów z oddziału (w jego domu przebywa jednorazowo nawet 14 osób). Z uwagi na zagrożenie ze strony UB wyjeżdża do Krakowa, rozpoczyna studia na Akademii Handlowej, należy do Polskiej Armii Podziemno-Bojowej. Aresztowany w 1950 r. poddawany przez siedem miesięcy torturom nie załamał się mimo to został skazany na dożywocie (prokurator żądał kary śmierci). Wyszedł z więzienia w roku 1956.
T. Bieńkowicz jest współzałożycielem Związku Więźniów Okresu Stalinowskiego, pełni funkcje: prezesa ZG Polskiego Związku Więźniów Komunizmu w Krakowie, sekretarza Małopolskiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Fundacji Muzeum Historii AK, prezesa oddziału Nowa Huta w Związku Inwalidów Wojennych Rzeczpospolitej Polskiej, jest członkiem: Rady Honorowej Okręgu Nowogródzkiego ŚZŻAK w Warszawie, Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, Stowarzyszenia Ziemi Lidzkiej w Lidzie (Nowogródczyzna).
Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari V kl., KOOOP. Odznaczony: KW, ZKZ, Krzyżem Kampanii Wrześniowej, Krzyżem Więźnia Komunizmu z Mieczami, Odznaką Weterana, Honorową Odznaką Żołnierza AK. Okr. "Wiano" i "Nów".
Emil Klima ur. 23.11.1921 r. w Woli Zabierzowskiej, żołnierz AK pseudonim „Motyl”. Aresztowany w 1950 r. wraz z bratem Janem Klimą, przeszedł okrutne śledztwo w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Bochni oraz w krakowskim więzieniu na Montelupich.
13 lipca 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie skazał Emila Klimę na dożywocie za przechowywanie broni palnej, amunicji i materiałów wybuchowych. Karę odbywał w m.in. w Wiśniczu i Sztumie oraz w charakterze pracy przymusowej w najcięższych pod względem warunków pracy śląskich kopalniach. W 1952 na mocy ustawy o amnestii wyrok zamieniono na 12 lat więzienia. Kolejna amnestia z 1956 skróciła ten wyrok do 8 lat.
Po wyjściu z więzienia pod koniec lat 50-tych musiał opuścić rodzinną Wolę Zabierzowską. Wraz z żoną i 9–letnim synem (który w chwili aresztowania ojca miał 3 miesiące) Emil Klima wyjechał w Bieszczady gdzie przez 30 lat pracował jako gajowy.
28 maja 1993 r. Sąd Wojewódzki w Krakowie unieważnił wyrok Sądu z 13 lipca 1950 r. 2 maja 2014 Emil Klima awansowany został do stopnia kapitana.